Sint-Andreas en Sint-Ghislenuskerk

Parochiekerk Sint-Andreas en Gislenus Georiënteerde gotische kruiskerk in het centrum van het dorp. Ten Noorden ervan, parkeerplaats ter vervanging van het sinds 1943 gedesafecteerde kerkhof. Arduinen hekstijlen en een deel van het ijzeren hek werden herbruikt in de Kerkstraat (confer infra). Ten Oosten en Zuiden bloemperken met onder meer oorlogsgedenkteken en grafstenen.Dorpskerk met ingewikkelde bouwgeschiedenis in kern opklimmend tot X. De romaanse driebeukige, transeptloze kerk van vijf traveeën met vermoedelijk recht gesloten koortje, van Doornikse kalksteen, kende in XIIIA een eerste wijziging: de bovenlichtmuren werden met baksteen hoger opgetrokken, voorzien van vroeggotische spitsboogvensters en afgewerkt met een kroonlijst op kraagstenen met rollijstprofiel; als binnenafdekking verving men de vlakke zoldering door een houten tongewelf met ziende dakkap terwijl men het vloerpeil verhoogde en belegde met kleurrijke geglazuurde tegels. De bouw van een stenen Westelijke toren, mogelijk eveneens nog in XIII te situeren, betekende een volgende belangrijke wijziging aan het oorspronkelijk kerkgebouw. Men verlengde tevens de zijbeuken langsheen de torenvoet en voorzag de zijbeukmuren van een buitenparement van Ledische zandsteen. De hele benedenkerk was aldus in gotische stijl omgevormd. Na een langdurige onderbreking, vatte men pas in 1432 de werkzaamheden aan de OOstelijke partij aan. Het romaans koor werd in dat jaar gesloopt en vervangen door een hoger en ruimer gotisch koor met beschilderd houten spitstongewelf. Vervolgens werden circa 1450 de transeptarmen aangebouwd en eveneens overwelfd door houten spitsbogige tongewelven. Nog in XV bouwde men de toegevoegde travee aan weerszijden van de torenvoet uit tot zijkapellen door de muren te verhogen en af te dekken met een afzonderlijk lessenaarsdak. Ook XVI kende belangrijke veranderingen. Rond 1533 verhoogde men de zijbeukmuren, wat een verhoging van de bedaking met zich meebracht waardoor meteen de bovenlichten in onbruik raakten en de kerk een pseudo-basilicale opstand kreeg. De sterk vergrote zijbeukvensters zorgden nu voor voldoende lichttoevoer terwijl de zijkapellen thans afgedekt werden door een haaks zadeldak. De beeldenstorm van 1578 liet het kerkgebouw in zulke bouwvallige toestand achter, dat belangrijke herstellingen zich opdrongen. Het ganse interieur veranderde nu van aanblik: de romaanse pijlers maakten plaats voor gotische zuilen, de scheibogen werden spitsbogig uitgewerkt en de hele benedenkerk werd overkluisd door bakstenen kruisribgewelven; het vloerpeil werd verhoogd en belegd met langwerpige rood gebakken tegels in visgraatverband; de zuilen en muren werden beschilderd met heiligenfiguren en apostelen. Buiten verwijderde men de haakse zadeldaken tegen de torenvoet, verhoogde nogmaals de zijbeukmuren en bracht de midden- en zijbeuken onder een gezamenlijk zadeldak. In 1644 werd nu ook het koor overkluisd met stenen kruisribgewelven door Nicolaas Bocquereau. Voorts voegde men in 1653 een Noordelijke bergplaats toe, die in 1829 merkelijk vergroot werd naar ontwerp van architect J. Bresous (Sint-Niklaas); in 1856 werd naar ontwerp van architect J. De Somme-Servais (Sint-Niklaas) ten Zuiden van het koor een sacristie aangebouwd. Na een wegens geldgebrek mislukte poging tot vergroting van de kerkruimt in 1880 naar ontwerp van architect P. Van Kerkhove (Gent), kende het gebouw enkel nog restauraties, onder meer in 1906 onder leiding van de architecten K. Van Namen en O. Van Bogaert (Belsele). Restauratie onder leiding van de architecten A. Bressers en M. Hoste (Gent) in uitvoering.Auteur: Stichting Open KerkenMeer informatie