Een beetje geschiedenis

Al duizenden jaren maakt het paard deel uit van het dagelijks leven van de mens. Lange tijd kwam het enkel in het wild voor, maar na verloop van tijd werd het gedomesticeerd en voor een lange periode erg belangrijk voor de mens. Als je met paarden kon omgaan, was je namelijk zo goed als zeker van de overwinning in de strijd. Het paard is al sinds de oudheid een "vervoermiddel" en een oorlogswapen. Vanaf de middeleeuwen evolueerde de relatie tussen mens en dier. Zo begon men vanaf de 13e eeuw met het fokken van paarden, met als doel het beste paard te verkrijgen. Het belang van het paard wordt ook weerspiegeld in de grote zorg die het kreeg en vandaag nog steeds krijgt. Door de eeuwen heen hebben paarden een zeer speciale plaats in het leven van de mens ingenomen.
We nodigen u uit om enkele momenten uit de geschiedenis van onze streek te ontdekken, aangevuld met wat uitleg over de evolutie van het paard in onze samenleving. We hopen dat u net zoveel plezier zult beleven als wij en dat u op een leuke manier meer te weten komt over de landschappen die u doorkruist.

Landbouw in onze regio door de jaren heen.
Dankzij de zeer vruchtbare bodem is Haspengouw al heel lang uitermate geschikt voor menselijke activiteit: jagen, verzamelen en vissen gingen vooraf aan landbouw en veeteelt. De eerste sporen van menselijke bewoning dateren uit het paleolithicum.
Aan het begin van de prehistorie waren dit mensen op doorreis die in grotten woonden en daarna in steeds beter gebouwde schuilplaatsen in de open lucht. In die tijd bestond de regio uit uitgestrekte bossen.
Vanaf het neolithicum werd de mens sedentair, begon hij zich het land toe te eigenen, domesticeerde hij dieren en stichtte hij gemeenschappen. De keramiekproductie ontwikkelde zich in de regio. In de vallei van de Mehaigne ontwikkelde zich een uitgebreide industrie voor de winning van vuursteen. Dankzij archeologische opgravingen weten we dat de mensen die 4000 jaar geleden in Haspengouw leefden met hout en metaal werkten; dat ze een eenvoudige ploeg gebruikten; dat ze tarwe, gerst, rogge, gierst en haver oogstten; dat ze al honden, geiten, schapen en paarden hadden gedomesticeerd; en dat ze eenden, ganzen en andere hoenderachtigen fokten.
De landbouwactiviteiten van de regio werd in de loop der eeuwen duidelijker en meer ontwikkeld. De vruchtbare grond werd gegeerd goed, wat talrijke rivaliteiten en zelfs regelrechte oorlogen uitlokte. Vanaf de middeleeuwen leidden de toename van de bevolking en de groeiende behoeften tot het ontbossen en ontginnen van het land en de uitbreiding van landbouwgebieden.
Doorheen de tijd werd Haspengouw steeds drukker bezet, georganiseerd, ontbost, gecultiveerd en verstoord door religieuze en politieke gebeurtenissen, tot het landschap dat we vandaag zien.

Het paard in de late middeleeuwen (14e – 16e eeuw):
In het begin werden paarden amper gebruikt voor het transport van goederen en de landbouw. Minder edele maar ook minder kwetsbare dieren zoals ezels, muildieren en ossen kregen de voorkeur. Het paard bleek echter winstgevender, omdat het dier het land sneller kon bewerken, een absolute noodzaak door de stijgende bevolking die tot een grotere voedselbehoefte leidde. Door de ontwikkeling van verschillende technologieën nam het paard ook in de landbouw zijn plaats in, ondanks het feit dat het twee tot vier keer zoveel kostte. Paarden bleven in gebruik tot de komst van landbouwmachines en de ontwikkeling daarvan in de 20e eeuw.