Het eiland Aa
Beschrijving
Anderlecht zou zijn ontstaan uit de verbinding van het eiland Aa (van het Keltische woord apa dat water betekent) met de collegiale Sint-Pieter-en-Guidokerk via de Walcourtstraat. Dat was lang voordat het kanaal hen scheidde.
Het gehucht werd genoemd naar de adellijke familie van Anderlecht die woonde in het kasteel van Waesbroek, iets meer stroomopwaarts op de huidige plaats van COOVI.
Het waren de heren van Aa die de kunstmatige arm van de Zenne, die het huidige eiland vormt, lieten graven om een molen in werking te stellen waar de boeren van de Rinck hun graan konden malen.
Anderlecht ontwikkelde zich stroomopwaarts van de rivier. Lange tijd bloeide er de textielindustrie die profiteerde van het feit dat het water hier, vóór het binnenstromen van de stad, minder vervuild was. Meer stroomafwaarts werd het water vervuild door weverijen, ververijen en slachthuizen.
De laatste spinnerij van Anderlecht was overigens op het eiland gevestigd. Les Lainières d'Aoust werd in 1829 opgericht door de Brusselse industriëlen Willems en De Keyser. In 1887 werd ze overgenomen door de gebroeders d'Aoust. In 1984 sloten de deuren en gingen meer dan driehonderd arbeidsplaatsen in de wijk verloren.
De art-decokantoren, gebouwd door De Ridder in 1935, zijn nog steeds te zien vanaf de nummers 6 en 7 van de Aakaai, aan de rand van het eiland.
Op het eiland staan nog verschillende oudere gebouwen, waaronder de oorspronkelijke kantoren van de spinnerij die zijn opgenomen in de Inventaris van het bouwkundig erfgoed. Onder het gebouw, links van de brug, staan nog steeds de kleppen van de waterpomp die op de Zenne was geïnstalleerd. Het is de laatste getuigenis van het gebruik van waterkracht voor de industrie in het Brussels Gewest.
De Zenne-arm loopt onder dit gebouw door om het eiland te omzeilen en zich bij de hoofdarm aan te sluiten.
Hier werd de eerste weg geasfalteerd in het Brussels Gewest zodat het zware karrenvervoer van de brouwers die zich langs de oevers van de Zenne hadden gevestigd, mogelijk werd.
In 2015 heeft Leefmilieu Brussel de oevers van het eiland Aa heraangelegd. Dankzij de sanering en het herstel van het debiet kon de linkerarm weer worden voorzien van zacht glooiende, begroeide oevers en andere zanderige, verticale oevers waar de ijsvogel zijn nest kan bouwen.
De resultaten zijn tastbaar: er verschenen weer scholen stekelbaarzen en talrijke watervogels.
Langs de oevers liggen ook kleine omheinde moestuintjes die het behoud van deze biodiversiteit bevorderen.
Technische informatie
Hoogteprofiel
Aanvullende informatie
Voor meer informatie :
Rond de molen ontstond een economisch centrum langs de Zenne, een aanvulling op de intellectuele en religieuze activiteit die zich had ontwikkeld rond de collegiale kerk.
In het industriegebied werden enkele scènes opgenomen uit de film Potiche van François Ozon, met Catherine Deneuve, Gérard Depardieu en Fabrice Luchini in de hoofdrollen.
De hele site van de voormalige spinnerij werd omgebouwd voor verschillende innovatieve projecten waaronder horecagelegenheden.
Je kunt de halte Labeur bereiken via het MIVB-vervoersnet (bus 78).
Onder voorbehoud van wijzigingen : zie de website van de MIVB
Sint-Guido en de Zenne
Guido, een voormalige koster uit Laken, werd door een rijke koopman ingehuurd als bootsman op de Zenne. Op een dag bij hoogtij en zeer woelig water zonk zijn boot met lading en al. Guido dankte zijn leven enkel aan de roeispaan van zijn boot die hem hielp om weer de oever te bereiken. Hij zag dit als een teken uit de hemel en wijdde zich vanaf dan aan het geestelijk leven. Hij ondernam onder meer een pelgrimstocht naar Jeruzalem.
Gegevensauteur
