Lessive - Autour de la Lesse et ses paysages bucoliques

De inwoners van Lessive waren noodgedwongen vissers, maar ook steltlopers. Inderdaad moest elke inwoner van Lessive op jonge leeftijd op «skasses» (Waals voor stelten) kunnen lopen. Ze waren onmisbaar bij overstromingen, maar ook om de doorwaadbare plekken over te steken zodat ze kuddes verderop konden grazen, op weilanden ver weg van de Lesse. Kinderen leerden makkelijk bewegen op stelten. Voor hen was dit een spel én kinderspel ! De uitvinding van rubberen laarzen verdrong de stelten maar de traditie bleef voortleven in de folkgroep, «Les Skassis de Lessive».In 1930 had deze groep, steeds gehuld in blauwe boerenkiel en pet op het hoofd, een groot succes in Eprave, Han en Rochefort. Helaas leek dit van korte duur. In 1950 werd een folkgroep met steltlopers opgericht. Hun eerste optreden vond plaats in Rochefort en genoot groot succes. In 1958 gaven de Skassis een demonstratie op het podium van « la Belgique joyeuse » (« Vrolijk België ») op de Wereldtentoonstelling van Brussel ! Vandaag de dag komen de Skassis naar buiten op het jaarlijkse dorpsfeest in de maand augustus.

Aan je rechterkant vind je een nogal ongebruikelijk beeldhouwwerk: een man met vishoofd en op stelten. Dit beeld werd gehouwen door een lokale kunstenares, Vinciane Renard en herinnert ons aan de bijnaam van de inwoners van Lessive: de "Tchabots". Deze term van Waalse oorsprong verwijst naar kleine zwartachtige visjes met een plat hoofd en 12 tot 15 centimeter lang, die na een overstroming vaak op de grond achterblijven.

In Lessive vind je veel wild, hazen, vossen, herten en watersnippen. Op dit circuit zie je het typische landschap van deze streek : kleine heuvels in een vlak landschap, 'de Tiennes’. Dit is het typische Calestienne landschap. De Tiennes zijn het resultaat van een paar honderd miljoen jaar werk, van zee, plooiingen van de aarde, hevige kou en opwarming. Het water infiltreerde en groef grotten, die van Han, Rochefort, Hotton, Remouchamps en alle kleinere grotten die alleen door speleologen mogen worden bezocht.

Aan je rechterkant vind je panelen met uitleg (uitsluitend in het FR) die meer informatie bieden over de Natuurreservaten in de « Tienne d’aise » (Noord en Zuid).De streek van Lessive herbergt verschillende soorten uitzonderlijke orchideeën.Het noordelijke deel van de Tienne d’Aise is bedekt met grasgewassen met twee zeer verschillende faciës. Op droge graslanden met kalkhoudende ondergrond, zijn bepaalde soorten dominant, terwijl andere haast niet vertegenwoordigd zijn. Ze pasten zich aan de specifieke milieuomstandigheden aan en kunnen absoluut nergens anders gedijen.Op de steengronden met weinig kalk, trokken herders met hun geiten en schapen voorbij. Zo geschiedde reeds in de Romeinse tijd, maar het hoogtepunt situeert zich in de 19de eeuw. Aan het einde van die eeuw raakte deze exploitatiewijze in onbruik.Het opgeven van de transhumance resulteerde in de bebossing van kalkrijke graslanden. Doordat deze oude agropastorale praktijken lange tijd niet meer werden toegepast, groeiden er bomen en bossen op de oude grasvelden, wat een aanzienlijk verarming meebracht op het gebied van biodiversiteit. De uitbater van een kalkrijk grasveld staat dus voor een keuze: ofwel zorgt hij opnieuw voor grasvelden voor schapen, ofwel maait en exporteert hij struikgewas en hooi.Het zuidelijke deel van het natuurreservaat de ‘Tienne d’Aise’ is een gebied dat werd gerestaureerd tussen 2007 en 2009: alle bomen werden er omgehakt. Vandaag genieten de grasvelden van de essentiële openlucht in die omgeving, en ondergaan geen nadeel meer van de schaduw van het pijnwoud dat voordien op deze « tienne », heuvel stond. Met uitzondering van een paar uitzonderlijke bomen met speciale vormen en enkele jeneverstruiken beslaat het kalkrijke grasveld bijna de hele site. Er groeien opnieuw vele soorten planten en dieren.

Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht over de ongewone en indrukwekkende antennes van Lessive. Het zijn de antennes van het grondstation voor telecommunicatie via satelliet. Dat opende zijn deuren in 1972. Er stond toen één enkele antenne, intussen zijn er dat vier. Hier kunnen, via de antennes in de vorm van parabolen naar de ruimte gericht, telefoongesprekken verzonden en ontvangen worden, beelden, informatica en computergegevens van en naar de hele wereld.De site van Lessive werd uitgekozen in functie van belangrijke criteria. Lessive ligt in een vlakte aan de rand van een bos. Het is een rustige plek, ver weg van radio-interferenties.De ondergrond in Lessive is stevig. Een rotsachtige fundering is belangrijk om het enorme gewicht van de antennes te schragen en om de precisie van hun bewegingen.Lessive ligt in kuip, beschermd tegen windstoten. Er heerst een microklimaat, waardoor er nauwelijks sneeuw valt. Het vriest er minder hard. Belangrijk, want bij koud weer moeten de antennes immers worden ontdooid en/of voorverwarmd anders functioneren zij niet goed. De hoogste antenne (Lessive 1) is 35 m hoog en heeft een diameter van 30 meter, terwijl de kleinste 22 meter hoog is met een diameter van 18 meter.RTT Lessive moest zijn deuren sluiten in 2001. Daarna volgden verschillende eigenaars elkaar op en werd het station voor uiteenlopende activiteiten gebruikt.

Het bos waardoor je wandelt heet het "bois de la Héronnerie", genoemd naar de vele reigers (in het Frans: héron) die ooit in deze streek leefden. Met een beetje geluk zie je één of meerdere blauwe reigers, die op de loer liggen aan de oevers van de Lesse. Deze waadvogel-op-hoge-stelten, heeft overwegend grijze veren. De volwassen vogel heeft een witte kop met zwarte wenkbrauwen en een zwarte vlek op de schouder. Hij heeft een geelachtig grijze bek en poten. Het eiken en haagbeukenbos is ook een plezier voor mycologen. Zij bestuderen de paddestoelen die in deze bossen overvloedig aanwezig zijn: de hoorn des overvloeds, de gele stekelzwam of paarse ridderzwam, om er slechts enkele te vernoemen.

Deze prachtige fiets-en wandelroute verbindt Jemelle met Rochefort en Rochefort met Houyet.Vanop je vertrekpunt, loop je richting rue de la Digue, maar je slaat linksaf. Je blijft op de rue de la Digue 900 meter lang. Je wandelt in het dorpje Eprave, waar je de derde straat links neemt, de rue Sint-Nicolas, 800 meter lang. Daar ben je aan één van de ingangen van de RAVeL. Je vindt er verschillende picknickplekjes en erfgoed-kleinoden en de Lesse die er kilometers lang naast kronkelt.

De bron van deze emblematische rivier ontspringt in de provincie Luxemburg en meer bepaald in Ochamps. Ze vloeit noordwaarts over een parcours van 84 km door de dorpen Daverdisse, Halma, Chanly en Resteigne. Daarna stort ze zich in de afgrond van Belvaux, op de hoogtes van Han-sur-Lesse. Na een onderaards traject komt ze aan de uitgang van de grotten terug aan de oppervlakte en vloeit ze verder naar Lessive, Villers-sur-Lesse en Houyet. Tenslotte bereikt ze Anseremme waar ze zich in de Maas stort. In de Lesse leven forellen, snoeken, vlagzalmen, rivierbaarzen, barbelen, karpers, kopvoorns, palingen, ellerlingen en andere lampreien…